Γυναικεία Επιχειρηματικότητα και Επαγγελματική Προϋπηρεσία

Μία από τις φράσεις που ακούμε όλο και πιο συχνά τις τελευταίες δεκαετίες στην καθημερινότητά μας είναι ο όρος γυναικεία επιχειρηματικότητα και οτιδήποτε σχετίζεται με αυτήν. O όρος γυναικεία επιχειρηματικότητα δεν αποτελεί πραγματικότητα μόνο για την Ελλάδα αλλά για τον κόσμο ολόκληρο.

Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν περισσότερες γυναίκες απ’ ότι άνδρες,  στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι γυναίκες επιχειρηματίες αντιπροσωπεύουν μόνο το 1/3 των αυτοαπασχολούμενων. Πολλές φορές, βέβαια, το φαινόμενο αυτό δεν συνιστά παρά αποτέλεσμα της επιλογή τους, καθώς για κάποιες από αυτές η ενασχόληση με τον επιχειρηματικό κόσμο φαντάζει λιγότερο ελκυστική.  Τι γίνεται, όμως, στην περίπτωση που οι ίδιες θέλουν να ασχοληθούν με την επιχειρηματικότητα, αλλά συναντούν συνεχώς εμπόδια;

τι θα πει επιχειρηματικότητα, ανεξάρτητα από το εάν το βασικό της υποκείμενο είναι ένας άνδρας ή μία γυναίκα.

Με τον όρο επιχειρηματικότητα, λοιπόν, εννοούμε τη διαδικασία σχεδιασμού, προώθησης και λειτουργίας μιας καινούργιας επιχείρησης, η οποία προσφέρει προϊόντα ή παρέχει υπηρεσίες προς αγορά ή ενοικίαση. Παράλληλα, η επιχειρηματικότητα συνίσταται και στην ικανότητα και τη θέληση κάποιου – του εκάστοτε επιχειρηματία – να οργανώσει και να προάγει την επιχείρησή του αναλαμβάνοντας κάθε απαιτούμενο ρίσκο, με σκοπό την αποκόμιση κέρδους.

Αντίστοιχα, ως επιχειρηματίας θεωρείται το άτομο εκείνο που αναλαμβάνει «τα ηνία» της επιχείρησης και την εμπλουτίζει συνεχώς βασιζόμενος στις καινοτόμες ιδέες του. Αυτή ακριβώς η καινοτομία, σε συνδυασμό με την ανάληψη όλων των πιθανών κινδύνων, συνιστά το επιχειρηματικό πνεύμα.

Σε αυτό το πλαίσιο ανάπτυξης των επιχειρήσεων, ο ρόλος και η θέση των γυναικών ποικίλει από χώρα σε χώρα και από ήπειρο σε ήπειρο.

Στην ελληνική πραγματικότητα, η θέση της γυναίκας στον τομέα της επιχειρηματικότητας δεν είχε προωθηθεί μέχρι πρόσφατα. Οι ελληνικές επιχειρήσεις στόχευαν ανέκαθεν στην ταχύτατη βραχυπρόθεσμη αύξηση των εσόδων τους χωρίς να έχουν μελετήσει ιδιαιτέρως τα χαρακτηριστικά που αυτές πρέπει να διαθέτουν και ακόμη, χωρίς να έχουν λάβει υπόψη τους τον παράγοντα του φύλου, μιας και ήταν δεδομένο πως μόνο ένας άνδρας μπορεί να βρίσκεται «στο τιμόνι» της όποιας επιχείρησης.

Με την πάροδο, ωστόσο, του χρόνου, τη χειραφέτηση των γυναικών, τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και την ελεύθερη και απεριόριστη πρόσβαση όλων στη γνώση, οι γυναίκες  συμμετέχουν ενεργά στις επιχειρήσεις από τα πρώτα στάδια ίδρυσής τους μάλιστα. Έχει ήδη αποδειχθεί πως στην πλειονότητά τους οι γυναίκες καταφέρνουν να αναπτύξουν μια επιχείρηση, να την προωθήσουν και να την  διατηρήσουν ακμαία μακροπρόθεσμα χάρη στην στρατηγική που ακολουθούν και στην υπομονή που διαθέτουν. 

Παρά τη δυναμική και σταθερή παρουσία τους στον επιχειρηματικό κόσμο, όμως, οι γυναίκες επιχειρηματίες αντιμετωπίζουν ακόμη και σήμερα ποικίλες προκλήσεις. 

Έρχονται αντιμέτωπες με εμπόδια που καθυστερούν σε κάθε περίπτωση την ισότιμη μεταχείριση ανδρών – γυναικών σε αυτό τον τομέα. Πιο συγκεκριμένα, μία από τις βασικότερες προκλήσεις αποτελούν οι παραδοσιακές κοινωνικές αντιλήψεις αναφορικά με τη θέση των γυναικών και τους ρόλους των φύλων σε διάφορα επίπεδα της καθημερινότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, η επιχειρηματικότητα ακόμη θεωρείται βασικό πεδίο δράσης και κυριαρχίας των ανδρών. Και αυτό, γιατί κυριαρχεί ακόμη η εικόνα της γυναίκας – μητέρας που είναι στενά συνυφασμένη με τον θεσμό της οικογένειας.

Παράλληλα, ένα από τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες ήδη από το πρώτο στάδιο της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας αποτελεί το γεγονός ότι – σύμφωνα με σχετικές έρευνες – αυτές διαθέτουν μικρότερα κεφάλαια σε σχέση με τους άνδρες. Αυτό σημαίνει ότι σε μία δεδομένη επιχειρηματική ευκαιρία και ανάμεσα σε δύο άτομα εξίσου ικανά και με τα απαιτούμενα γι’ αυτήν προσόντα, η γυναίκα θα πρέπει να εξασφαλίσει επιπρόσθετες πηγές εσόδων σε σχέση με τον άνδρα, ακριβώς γιατί οι γυναίκες διαθέτουν ποσοτικά μικρότερα κεφάλαια παγκοσμίως.

Γίνεται, συνεπώς, αντιληπτό πως η γυναικεία δημιουργικότητα και η επιχειρηματική προοπτική γι’ αυτές – όσες προσπάθειες κι αν έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια – παραμένει ακόμη μία σχετικά ανεκμετάλλευτη πηγή οικονομικής ανάπτυξης και προόδου, που πρέπει να επεκταθεί και να εξελιχθεί ποσοτικά και ποιοτικά, προκειμένου να αυξηθούν και τα επίπεδα του υγιούς ανταγωνισμού της κοινωνίας. Μέσω, λοιπόν, της σωστής εκπαίδευσης, ήδη από τις μικρές ηλικίες, καθώς και με το απαιτούμενο νομοθετικό πλαίσιο, δύναται να ενισχυθεί ο ρόλος τον γυναικών στον επιχειρηματικό κόσμο.

Εάν η κοινωνία μας θέλει να αναπτυχθεί και να ευημερήσει στο σύνολο της, ο τομέας της επιχειρηματικότητας οφείλει να κρατά τις πόρτες του ανοιχτές σε όλους, άνδρες και γυναίκες !  

 

O ρόλος της Προϋπηρεσίας

Η εμπειρία και η εξειδίκευση συνήθως ακολουθούν την πορεία σχεδιασμού και ίδρυσης μιας επιχείρησης αλλά παράλληλα η σχέση μπορεί να είναι και αμφίδρομη .

Έμπειρες και εξειδικευμένες επαγγελματίες μπορούν να μεταβιβάζουν γνώσεις και εμπειρία μέσα στην ίδια την επιχείρηση τους ακόμα όμως και σε άλλα άτομα που ξεκινούν μόλις την σταδιοδρομία τους στον εργασιακό ή επαγγελματικό τομέα μέσω του θεσμού του mentoring.

Είναι πλέον σύνηθες άνδρες και γυναίκες με σημαντική εμπειρία και πρακτικά αποδεδειγμένη επιτυχή προϋπηρεσία στο χώρο των επιχειρήσεων να καθοδηγούν τόσο τη νεανική όσο και τη γυναικεία επιχειρηματικότητα .

 

Το παράδειγμά μου

Ξεκίνησα την επαγγελματική μου σταδιοδρομία το 2001 στο Ηράκλειο Κρήτης, στην Λαϊκή τράπεζα (Όμιλος Πειραιώς σήμερα) στην ανάλυση των οικονομικών στοιχείων Μεγάλων Επιχειρήσεων (corporate) και αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου, στην ανάπτυξη πελατολογίου και πώληση χρηματοδοτικών προϊόντων στα πλαίσια της πιστωτικής πολιτικής του Ομίλου.

Το 2008 συνέχισα στην ALPHA BANK ως Relationship Manager στο Επιχειρηματικό Κέντρο της τράπεζας, στο Ηράκλειο, Υπεύθυνη για την αξιολόγηση των οικονομικών στοιχείων των μεγάλων επιχειρηματικών πελατών σε όλη την Κρήτη και της διαμόρφωσης εισηγήσεων με εγκριτική ευχέρεια λήψεως αποφάσεων.

Διετέλεσα, μέχρι και την αποχώρηση μου το Δεκέμβριο του 2019,  Officer στην ALPHA BANK στη Διεύθυνση Χρηματοδοτήσεων Τουριστικών και Νησιωτικών Επιχειρήσεων, υπεύθυνη για την ανάλυση και αξιολόγηση Τουριστικών Επιχειρήσεων με εξειδίκευση στις ξενοδοχειακές μονάδες και τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα Νησιώτικων επιχειρήσεων.

 

Οι πολλαπλοί ρόλοι και ως συνιδρυτή και CEO αλλά και η εργασιακή μου καθημερινότητα θα ήταν φυσικά διαφορετικοί και δυσκολότεροι αν υποθέσουμε ότι ξεκινούσα από την αρχή και χωρίς την προϋπηρεσία μου στον τραπεζιτική. Στην οικονομική διαχείριση , στην πρόβλεψη και στο επενδυτικό σκέλος . Νομίζω αυτό είναι κατανοητό . Όπως και η επαγγελματική εμπειρία προσόν στην επιχειρηματικότητα.

Αλλά η επιχειρηματικότητα ως έννοια της πράξης του εφικτού δεν έχει στεγανά ούτε είναι μονόδρομος.  Φυσικά και συνιδρυτές με λιγότερη προϋπηρεσία μπορούν  να τα καταφέρουν δημιουργώντας το καταλληλότερο οργανόγραμμα διοίκησης και συνυπάρχοντας με τα καταλληλότερα στελέχη για την επίτευξη του σκοπού για τον οποίο και δημιουργήθηκε η επιχείρηση τους.